Eén van de standaard energievreters in huizen, kantoren, magazijnen tot de kleinste badkamertjes en andere optrekjes en kamers zijn ongetwijfeld de lampen. Velen hebben nog steeds een gloeilamp hangen, daar waar er geen hoeft te hangen. Ondertussen is de spaarlamp al een gekende speler in de markt van de lampen, waar ondertussen zelfs de led lampen al goed hun intrede hebben gedaan. Besparen op je elektriciteitsfactuur? Enkele lampen vervangen in je huis kan al wonderen doen.

Gloeilamp of spaarlamp hangen?

Van de tijd toen Edison nog ging lopen met de eer tot nu is er al heel wat veranderd op vlak van lichtbronnen. Eén van de meest revolutionaire uitvindingen op vlak van lampen is ongetwijfeld de spaarlamp. De spaarlamp werd ontwikkelt in de jaren 70 en kwam op de markt eind jaren 80. De eerste generaties waren niet om over naar huis te schrijven. De hedendaagse spaarlampen daarentegen zijn een must voor ieder gebouw waar er ook maar een greintje verlichting aan te pas komt. Dat hebben de bedrijven en winkelketens alvast goed begrepen.

Er zijn 3 zaken die doorslaggevend zijn om te kiezen voor een gloeilamp of spaarlamp:

1. Hoe lang vertoef je in die specifieke plaats of kamer?
2. Heb je veel of weinig licht nodig op die plaats?
3. Is de investering het waard?

De 5 minuten regel

De 5 minuten regel is simpel. Je kan hem toepassen voor zowel iedere kamer of plaats. Alle plaatsen waar je slechts maximum 5 minuten blijft, hoef je geen spaarlamp te hangen. De kost om een spaarlamp te kopen en het verschil te maken op je maandelijkse elektriciteitsfactuur is zo goed als verwaarloosbaar voor plaatsen waar je slechts enkele minuten blijft.

Waar je geen spaarlamp hoeft te hangen afhankelijk van de 5 minuten regel:

• Toilet
• Inkom
• Kelder
• Zolder
• Garage
• Slaapkamer
• Tuinhuis
• …

Weinig of veel licht?

Plaatsen waar je veel of iets feller licht wil, daar moet je ook voor jezelf uitmaken of je al dan niet gaat voor een spaarlamp. Meestal is een spaarlamp iets kouder qua kleur (witter/blauwer) dan een gloeilamp en geeft ze iets minder licht in het begin, maar zodra ze na een paar minuutjes opgewarmd is, heb je een perfect en behoorlijk fel licht. De oorzaak hiervan is dat spaarlamp het infrarode licht niet in z’n spectrum heeft zitten, waardoor het rendement hoger is. Een gloeilamp is warmer qua kleur omdat nét die verlieslatend infrarood licht opgenomen is in z’n spectrum.

Plaatsen die in aanmerking komen voor spaarlampen en waar je meestal lang verblijft om iets te doen:

• Keuken
• Badkamer
• Hobbyruimte
• Magazijn
• Kantoor
• Bureau
• …

Investeren of niet?

Het loont zeker de moeite om te investeren in spaarlampen. Mits een reken som kan je al snel bepalen of het de moeite is over te gaan tot de aankoop van enkele spaarlampen. Hierbij speelt ook de impact van de lichtstroom een rol.

Lichtstroom is de hoeveelheid licht die een lamp afgeeft over een bepaalde tijd. Die lichtstroom wordt ook gecorrigeerd door de gevoeligheid van het menselijk oog voor het spectrum van het licht. Met andere woorden, lichtstroom is een beetje zoals geleverd vermogen (van bijvoorbeeld een elektrische motor) maar dan uitgedrukt voor het gegenereerde licht.

Om een overweging te maken of je al dan niet voor spaarlampen moet kiezen doe je best beroep op het lichtrendement. Dit is de lichtstroom die gegenereerd wordt tegenover het aantal Watt daarvoor nodig is.

Laten we dit even illustreren met een praktisch en realistisch voorbeeld:

Lichtstroom	Spaarlamp	Gloeilamp
400 lm	8 W	40 W
700 lm	12 W	60 W
1300 lm	20 W	100 W

400 lm is een praktische waarde voor eender welke kamer. Met een gloeilamp heb je 40 Watt nodig om die lichstroom te bekomen, met een spaarlamp slechts 8 Watt. Dat betekent dat een spaarlamp in dit voorbeeld 5 keer minder vermogen nodig heeft om dezelfde lichtstroom te voorzien. Je kan het ook anders interpreteren. De spaarlamp geeft 5 keer meer licht af per Watt dan een gloeilamp. Best indrukwekkend, vind je niet?

Dat betekent dus ook dat een spaarlamp tot 5 maal goedkoper is in elektriciteitsverbruik dan een ordinaire gloeilamp. Op een korte termijn is de impact verwaarloosbaar maar over een lange periode kan je met spaarlampen een behoorlijk bedrag besparen op elektriciteit.

Laten we even een rekensom maken met in het achterhoofd dat een gemiddelde spaarlamp ongeveer 8000 uur meegaat en in de veronderstelling dat een gloeilamp het ook zo lang volhoud (wat totaal het geval niet is).

Lamp (voor 400 lm)	Aankoop	Leeftijd v lamp	Verbruik	Gem. Prijs/Kwh	Totaal
Spaarlamp	8 euro	8000 u	8 Watt	0,22	22,72 euro
Gloeilamp	0,6 euro	8000 u	40 Watt	0,22	71 euro

Zo zie je maar dat de prijs qua aankoop zo goed als wegvalt bij de uiteindelijke kost. Het vervangen van een gloeilamp door een spaarlamp kan je dus tot bijna 50 euro laten besparen. In principe moet je hier nog de prijs van 4 à 5 gloeilampen bijrekenen om de levensduur te bekomen van de spaarlamp, maar dat is hier zo goed als verwaarloosbaar.

Overschakelen is dus de boodschap!

En wat met de impact op het milieu?

Een spaarlamp heeft een kleinere impact op het milieu, dat staat 100% vast!

• Levensduur: tussen de 6000 tot 10.000 uur per lamp terwijl een gloeilamp slechts 1500 max haalt
• 5 keer meer licht per Watt dan een gloeilamp

Er zijn ook veel kleurvariaties mogelijk en zelfs dimmen van spaarlampen is perfect mogelijk.

Nadeel van zo’n spaarlamp is dat die kwikdamp bevatten. Dat betekent dat als deze kapot zijn, deze bij het klein chemisch afval moeten gesorteerd worden in je containerpark in de buurt.

Andere kleine nadeeltjes:

• Relatief duur in aanschafprijs, maar volledig verwaarloosbaar tegenover de winst op je elektriciteitsfactuur
• Regelmatig aan en af schakelen en korte brandduur verkort de levensduur van je lamp. Daarom kies je dus best voor een kamer waar je steeds langer dan 5 minuten vertoeft.
• Blauw en fel licht dat een beetje onprettig aan kan voelen
• Duurt altijd een tijdje tot de lamp op volledige capaciteit brandt

Conclusie

De aankoop van spaarlampen zijn een goeie zet om je kosten te drukken én ze zijn milieuvriendelijker dan gloeilampen. Jij moet even nagaan waar je zoals je lampen kan vervangen en je zal zien dat bij de volgende afrekening van je jaarlijks overzicht van je elektriciteitsverbruik je heel wat zal bespaard hebben op een relatief korte termijn én op een zeer gemakkelijke manier.

Noot: ga nu niet speciaal en halsoverkop naar de elektrozaak om spaarlampen aan te schaffen, maar doet dat als je al onderweg bent met je wagen. Benzine of diesel kost namelijk ook geld en heeft een impact deze planeet ;-).

Credits: Foto via Radioedit